Είστε εδώ

έστιν ουν Ελλάς και η Μακεδονία

16/03/2016

Η Μακεδονία είναι ιστορική περιοχή της βαλκανικής χερσονήσου στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Τα σύγχρονα γεωγραφικά της όρια, εμβαδού περίπου 67.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, τέθηκαν σε χαρτογραφική βάση προς το τέλος του 19ου αιώνα κατά την τελική πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας παρά το ότι η περιοχή δεν προσφέρεται ως μία ενιαία γεωγραφική οντότητα. Χονδρικά τα λεγόμενα όρια της Μακεδονίας είναι βόρεια μέχρι την πόλη των Σκοπίων, ανατολικά την οροσειρά της Ροδόπης και την κοιλάδα του Νέστου, νότια την κοιλάδα των Τεμπών και δυτικά τον ορεινό όγκο της Πίνδου. Η περιοχή περιλαμβάνει τις κοίτες (από τα δυτικά προς τα ανατολικά) των Αλιάκμονα, Αξιού (ή Βαρδάρη) και του Στρυμώνα ποταμών (εκ των οποίων ο Αξιός καταλαμβάνει μακράν την μεγαλύτερη έκταση) και τις πεδιάδες γύρω από τη Θεσσαλονίκη και τις Σέρρες.

Η περιοχή μοιράζεται ανάμεσα στην Ελλάδα με το 52,4% της περιοχής και το 52,9% πληθυσμού, την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας με το 38%, και την Βουλγαρία με περίπου το 10%, στην περιοχή του Μπλαγκόεβγκραντ. Το ελληνικό κομμάτι ή διαμέρισμα της Μακεδονίας αναφέρεται κάποτε (αποκλειστικά από τους μη Έλληνες) σαν «Ελληνική Μακεδονία» ή «Μακεδονία του Αιγαίου» (όρος που εισήχθηκε από τους Ναζί το 1940 και υιοθετήθηκε από τη Γιουγκοσλαβία), η ΠΓΔΜ ως «Μακεδονία του Βαρδάρη» ή «Νότιoς Σερβία», και το βουλγαρικό κομμάτι ως «Μακεδονία του Πίριν» και ως περιοχή τoυ Μπλαγκόεβγκραντ.

Αξιοσημείωτη τυγχάνει, για οποιονδήποτε ερευνητή, η δυσκολία που φαίνεται πως αντιμετώπιζαν από την αρχαία ακόμη εποχή οι τότε αρχαίοι συγγραφείς, ώστε να αποδώσουν ορθά τα γεωγραφικά όρια αυτού του Βασιλείου, που από τα κείμενά τους δείχνουν πως ή δεν τα γνώριζαν (αμφίβολο) ή δεν προλάβαιναν (τις αλλαγές) ή και να συνέχεαν τα γεωγραφικά όρια με εκείνα τα πολιτικά (μετά από επιχειρήσεις). Και η παρατήρηση αυτή δυστυχώς διαπιστώνεται (ίσως να διαιωνίζεται) μέχρι και σήμερα.

Έτσι καθίσταται αναγκαίο ως μοναδικός τρόπος εξαγωγής ασφαλών συμπερασμάτων αφενός μεν η παράθεση γνωμών των αρχαίων ιστορικών και αφετέρου η παρακολούθηση της ανάπτυξης του Βασιλείου της Μακεδονίας από τις επιχειρήσεις του εκάστου Βασιλέως και τις υπαγωγές της χώρας στις επόμενες περιόδους παράλληλα με τις εκάστοτε ονομασίες της, μέχρι σήμερα. Άξιο προσοχής ακόμη σημείο είναι ότι οι Χώρες στην αρχαιότητα ονομάζονταν από το όνομα των κατοίκων τους και όχι οι κάτοικοι από το όνομα της χώρας που έμεναν, το δε όνομά τους προήρχετο από το όνομα του Ιδρυτή ή Γενάρχη του έθνους των.

Από αρχαιοτάτων χρόνων...
Ηρόδοτος: Ο Ηρόδοτος θεωρούσε το βόρειο όριο μεταξύ της Μακεδονίδος και της Βοττιαίας την συνένωση των ποταμών Λουδία και Αλιάκμονα: (7.127) «...μέχρι Λυδίεώ τε ποταμού και Αλιάκμονος , οι ουρίζουσι γην την Βοττιαιίδα τε και Μακεδονίδα , ες τωυτό ρέεθρον ύδωρ συμμίσγοντες.» Από την περιγραφή του Ηροδότου πρέπει να υποθέσουμε ότι στα χρόνια του ο Αλιάκμονας προχωρούσε βορειότερα μέχρι το Λουδία και ενωμένοι οι δύο ποταμοί χύναν τα νερά τους στο Θερμαϊκό. Έτσι η «Μακεδονίς γη»του Ηροδότου περιλαμβάνει τους σημερινούς νομούς Πιερίας και Ημαθίας.
Θουκυδίδης: Ο Θουκύδίδης που ζούσε πριν τη κατάληψη της Οδομαντικής και της Ηδωνίδας υπό του Φιλίππου θεωρούσε ανατολικό όριο τον Στρυμώνα ποταμό.
Στράβων: (Εστίν ουν Ελλάς και η Μακεδονία) O Στράβων θέτει ως δυτικό όριο της Μακεδονίας τον Πυλώνα, σταθμός της Εγνατίας οδού στο λαιμό του όρους παρά την ανατολική όχθη της Λυχνίτιδας λίμνης που συνδέει τα βόρεια της Πίνδου με το μεσημβρινό κλάδο του Σκάρδου), διακρίνοντας και τη Μακεδονία της Ιλλυρίας (Ζ'323). Ανατολικό όριο ακολουθεί τον Θουκυδίδη θεωρώντας τον Στρυμώνα (Β 99). Ως νότιο δε όριο θέτει περίεργα αντί των φυσικών ορίων (Πηνειός, Όλυμπος, Καμβούνια, Πίνδος) την από Θεσσαλονίκης προς Δυρράχιο Εγνατία οδό (!) αποκόπτοντας έτσι μέγα τμήμα και μάλιστα το αρχαιότερο της Μακεδονίας.
Κλαύδιος Πτολεμαίος: Ο Πτολεμαίος θέτει ως βόρεια όρια το Δυρράχιο και τους Στόβους, ως ανατολικά τον Νέστο και ως νότια την Οίτη και τον Μαλιακό κόλπο, υπάγοντας έτσι στη Μακεδονία όλη τη Θεσσαλία και τη Φθιώτιδα. (Πτολ. Γ' 13).
Τίβος Λίβιος (Ρωμαίος): Ο Τίβος Λίβιος προσεγγίζοντας ίσως περισσότερο παντός άλλου αναφέρει: "Quanta Macedonia esset, Macedones quoque ignorabant" (XLV 30) (Πόση είναι η Μακεδονία, και αυτοί ακόμη οι Μακεδόνες αγνοούσαν).

(wikipedia.org)

Plain text

  • Δεν επιτρέπονται ετικέτες HTML.
  • Διευθύνσεις ιστού και e-mail μετατρέπονται αυτόματα σε παραπομπές.
  • Αυτόματες αλλαγές γραμμών και παραγράφων.
CAPTCHA
Θέλουμε να προσδιορίσουμε ότι είστε πραγματικός χρήστης και να αποτρέψουμε μηχανικές αυτοματοποιημένες συνδέσεις.
Image CAPTCHA
Εισάγετε τους χαρακτήρες που φαίνονται στην εικόνα.