ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ
Προς τον Ιερόν Κλήρον και τον ευσεβή λαόν της καθ᾽ ημάς Ιεράς Μητροπόλεως
«Άγγελοι και άνθρωποι, πνευματικώς πανηγυρίσωμεν,
ότι Θεός εν σαρκί επέφανε»
(Ιδιόμελον Λιτής Εσπερινού Χριστουγέννων)
Αδελφοί και Πατέρες, χαίρετε εν Κυρίω πάντοτε·
Είπε κάποιος πως όταν οι άνθρωποι παύσουν να αισθάνονται την ανάγκη της εορτής, τότε θα έχουν πεθάνει πνευματικά. Οι άνθρωποι, πράγματι, ζουν και αισθάνονται την πίστη τους στις εορτές. Τα καλύτερα και τα αγιότερα ήθη των ορθοδόξων λαών και μάλιστα του δικού μας Ελληνικού λαού είναι συνδεδεμένα με τις εορτές της Εκκλησίας· με τις εορτές των μεγάλων γεγονότων της πίστεως και της τιμής προς τα πρόσωπα της Εκκλησιαστικής ιστορίας. Π.χ. το γεγονός της γεννήσεως του Κυρίου το βιώνουμε με πολλούς τρόπους. Οι Ευαγγελιστές μας το περιγράφουν με μια καταπληκτική λιτότητα, «ο Λόγος σαρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν», οι υμνογράφοι με τα υπέροχα τροπάριά τους, η Εκκλησία με το μυστήριο της Ευχαριστίας και ο λαός με την συμμετοχή του στην εορτή. Γι' αυτό, σήμερα που πανηγυρίζουμε την Μητρόπολη των εορτών, δηλαδή τα Χριστούγεννα, ας πούμε λίγα λόγια σχετικά με το πως πρέπει να συμμετέχουμε στις εορτές της Εκκλησίας μας.
α. Πρώτα - πρώτα οι διάφορες εορτές δεν είναι αναπαράσταση Εκκλησιαστικών γεγονότων. Δεν γιορτάζουμε π.χ. τα Χριστούγεννα απλώς και μόνο για να θυμόμαστε ότι κάποτε γεννήθηκε ο Χριστός. Αλλά οι εορτές οι Δεσποτικές η οι Θεομητορικές και των Αγίων είναι μυστικές επαναλήψεις των γεγονότων μέσα στις καρδιές των ανθρώπων. Ο άγιος Διάδοχος Φωτικής γράφει πως κατά την εορτή των Χριστουγέννων οι άνθρωποι αισθάνονται μέσα στον εσωτερικό τους κόσμο «τα βρεφοπρεπή σκιρτήματα της γεννήσεως του Χριστού», δηλαδή με την προσευχή και την θεία Ευχαριστία οι πιστοί νιώθουν να κυοφορούν τον Χριστό μέσα τους, όπως ακριβώς μια μητέρα κυοφορεί το παιδί της στα σπλάχνα της. Η καρδιά του ανθρώπου είναι ένα προσωπικό σπήλαιο η ένας προσωπικός Ιορδάνης, όπου μέσα εκεί φανερώνεται και βιώνεται ο Χριστός η το μυστήριο της Αγίας Τριάδος.
β. Μέσα στις εορτές της Εκκλησίας μας εξαφανίζεται ο χρόνος. Ο χρόνος μπορεί να έχει εφαρμογή στα κοσμικά γεγονότα. Να λέμε π.χ. ότι πριν 160 χρόνια έγινε η μεγάλη Ελληνική Επανάσταση, η πριν από τόσα χρόνια γεννήθηκα κ.λπ. Στην Εκκλησία όμως δεν συμβαίνει αυτό. Εδώ μέσα, και μάλιστα στο μυστήριο της Ευχαριστίας του Θεού, το παρελθόν, τον παρόν και το μέλλον συμπυκνώνονται σε μια μόνο διάσταση του χρόνου, δηλαδή στο παρόν. Όλα μέσα εδώ είναι παρόντα, νέα και πρόσφατα. Σήμερον γεννάται εκ Παρθένου, σήμερον κρεμάται επί ξύλου, Χριστός ανέστη σήμερον. Όλα αυτά τα σωτηριώδη γεγονότα της πίστεώς μας δεν τα φανταζόμαστε, ούτε τα ενθυμούμαστε ρομαντικά, αλλά τα ζούμε επαναλαμβανόμενα μέσα μας. Ας δούμε ένα παράδειγμα. Όλοι θυμόμαστε τι είπε ο Κύριος όταν αναλαμβανόταν στον Ουρανό· «Ιδού εγώ μεθ' υμών ειμι πάσας τας ημέρας της ζωής υμών»· ιδού εγώ θα είμαι μαζί σας όλες τις ημέρες. Και σχολιάζει ο Χρυσόστομος. Αφού ο Χριστός είναι μαζί μας πάντοτε, άρα μπορούμε πάντοτε να γιορτάζουμε τα Θεοφάνεια και τα Επιφάνεια του Χριστού. Πάντοτε μπορούμε, θα λέγαμε πιο απλά, να γιορτάζουμε τα Χριστούγεννα. Ο χρόνος, όπως λέγει ένα τροπάριο, καινοτομείται, δηλαδή παίρνει άλλες διαστάσεις, ξεφεύγει από το πρόσκαιρο και φθαρτό, οδηγείται στο αιώνιο και αμετάβλητο.
γ. Επίσης οι εορτές της Εκκλησίας μας έχουν ενωτικό χαρακτήρα. Οι χριστιανοί που συμμετέχουν σ' αυτές κοινωνώντας το σώμα και το αίμα του Κυρίου αισθάνονται και είναι αδέλφια μεταξύ τους. Η χάρη του Θεού τους ενώνει. «Σήμερον η χάρις του Αγίου Πνεύματος ημάς συνήγαγε», λέγει ένα τροπάριο του Εσπερινού των Βαΐων. Μέσα εδώ αισθανόμαστε την ενότητα της πίστεως και την κοινωνία του Αγίου Πνεύματος.
Αλλοίμονο στον χριστιανό που περιμένει την 25η Δεκεμβρίου, για να γιορτάσει την γέννηση του Χριστού. Η 25η Δεκεμβρίου, ημέρα της γεννήσεως του Χριστού, εορτάζεται κάθε μέρα στην Εκκλησία μας. Σε πολλούς από μας ο Χριστός έχει γεννηθεί, σταυρωθεί η αναστηθεί πιο μπροστά ακόμη από την ημερολογιακή Του γέννηση η σταύρωση η ανάσταση. Ανάλογα με το μέτρο της προσωπικής καθαρότητος η αγιότητος, ενανθρωπίζεται ο Χριστός σε κάθε εποχή μέσα μας.
Έχοντας όλα αυτά κατά νουν ως Επίσκοπος της ευλογημένης Μητροπόλεως Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας εύχομαι με την ευκαιρία της εορτής των Χριστουγέννων στον Κλήρο και στον λαό, στους άρχοντες και τους απλούς πιστούς, στους επώνυμους και ταπεινούς, στους απλούς και στους επιστήμονες, να εορτάσουμε ορθόδοξα τα φετινά Χριστούγεννα και όλες γενικά τις εορτές του Δωδεκαημέρου, για να νιώθουμε την χάρη του Ιησού Χριστού να μας στερεώνει στον πνευματικό μας αγώνα.
Αδελφοί μου, χαίρετε, ειρηνεύετε και υγιαίνετε.
Προς Θεόν ευχέτης σας
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
Ο Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας ΙΩΗΛ
