Κυκλοφόρησε από το Μεταίχμιο η νέα έκδοση του μυθιστορήματος «Μάρτυς μου ο Θεός» του Μάκη Τσίτα, που έλαβε το Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης 2014.
Το βιβλίο μεταφέρθηκε στο θέατρο και παίχτηκε για 5 χρόνια σε όλη την Ελλάδα. Για το μυθιστόρημά αυτό, που κυκλοφορεί σε 12 ευρωπαϊκές γλώσσες, πέρα από το Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης 2014 (European Union Prize for Literature), ο Μάκης Τσίτας τιμήθηκε από το Δήμο Αθηναίων, το Δήμο Πέλλας, το Δήμο Έδεσσας, τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Έδεσσας και την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.
Τον λένε Χρυσοβαλάντη και σ’ αυτό το βιβλίο μάς αφηγείται, με πολύ χιούμορ και σουρεαλιστικές πινελιές, την πονεμένη ιστορία του. Είναι πενήντα ετών, αγαθός και θεοσεβούμενος, και ζει στην Αθήνα λίγο πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Έχει ταλαιπωρηθεί πολύ από εργοδότες, κληρικούς, γυναίκες, ακόμα και από την ίδια του την οικογένεια. Είναι άνεργος κι αυτό κάνει το δράμα του διπλό, καθώς όλοι γύρω του έχουν δουλειές και μάλιστα καλοπληρωμένες – βρισκόμαστε στην εποχή της επίπλαστης ευμάρειας. Λατρεύει τις γυναίκες κι ας μιλάει με απόλυτο τρόπο γι’ αυτές, αγαπάει τους συνανθρώπους του κι ας καταφέρεται διαρκώς εναντίον των ξένων...
Ο Μάκης Τσίτας γράφει σε πρώτο πρόσωπο για τη ζωή ενός ανθρώπου που παραπαίει ανάμεσα στο μεγαλείο και την κατάντια, στην αγάπη και το μίσος, με μεγάλη διορατικότητα για την κρίση που ενέσκηψε κατόπιν στην Ελλάδα.
Βιογραφικό
Ο Μάκης Τσίτας γεννήθηκε το 1971 στα Γιαννιτσά. Πήρε πτυχίο δημοσιογραφίας και συνεργάστηκε με ραδιοφωνικούς σταθμούς στη Θεσσαλονίκη. Από το 1994 ζει μόνιμα στην Αθήνα και εργάζεται στον χώρο των εκδόσεων. Ήταν αρχισυντάκτης του λογοτεχνικού περιοδικού Περίπλους (1994-2005) και συνεκδότης και διευθυντής του περιοδικού για το βιβλίο Index (2006-2011). Από το 2012 διευθύνει το μεγαλύτερο ενημερωτικό site για το βιβλίο και τον πολιτισμό Diastixo.gr. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων.
Λογοτεχνικά κείμενά του έχουν συμπεριληφθεί σε ανθολογίες, έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά και εφημερίδες κι έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες.
Έργα του σκηνοθέτησαν η Ρούλα Πατεράκη (Δημοτικό Θέατρο Πειραιά), η Σοφία Καραγιάννη (Θέατρο «Vault», Αθήνα), ο Προμηθέας Αλιφερόπουλος (Δημοτικό Θέατρο Πειραιά), η Έρση Βασιλικιώτη («Θέατρο των Καιρών», Αθήνα), η Taru Makela (Christine and Goran Schildt Foundation, Φινλανδία), ο Alexandru Mazgareanu (Θέατρο «Nottara», Ρουμανία).
Στίχους του μελοποίησαν ο Γιώργος Σταυριανός, ο Τάκης Σούκας, η Τατιάνα Ζωγράφου και ο Νίκος Βασιλείου.
Έχει εκδώσει 24 βιβλία για παιδιά και 4 για ενήλικες.
Ο Μάκης Τσίτας γεννήθηκε το 1971 στα Γιαννιτσά. Πήρε πτυχίο δημοσιογραφίας και συνεργάστηκε με ραδιοφωνικούς σταθμούς στη Θεσσαλονίκη. Από το 1994 ζει μόνιμα στην Αθήνα και εργάζεται στον χώρο των εκδόσεων. Ήταν αρχισυντάκτης του λογοτεχνικού περιοδικού Περίπλους (1994-2005) και συνεκδότης και διευθυντής του περιοδικού για το βιβλίο Index (2006-2011). Από το 2012 διευθύνει το μεγαλύτερο ενημερωτικό site για το βιβλίο και τον πολιτισμό Diastixo.gr. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων.
Λογοτεχνικά κείμενά του έχουν συμπεριληφθεί σε ανθολογίες, έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά και εφημερίδες κι έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες.
Έργα του σκηνοθέτησαν η Ρούλα Πατεράκη (Δημοτικό Θέατρο Πειραιά), η Σοφία Καραγιάννη (Θέατρο «Vault», Αθήνα), ο Προμηθέας Αλιφερόπουλος (Δημοτικό Θέατρο Πειραιά), η Έρση Βασιλικιώτη («Θέατρο των Καιρών», Αθήνα), η Taru Makela (Christine and Goran Schildt Foundation, Φινλανδία), ο Alexandru Mazgareanu (Θέατρο «Nottara», Ρουμανία).
Στίχους του μελοποίησαν ο Γιώργος Σταυριανός, ο Τάκης Σούκας, η Τατιάνα Ζωγράφου και ο Νίκος Βασιλείου.
Έχει εκδώσει 24 βιβλία για παιδιά και 4 για ενήλικες.
Έγραψαν για το βιβλίο
- «Ένιωσα ότι διάβασα ένα σπουδαίο βιβλίο και ένα μεγάλο μυθιστόρημα, που πιστεύω ότι θα γίνει κλασικό».
Νίκος Βατόπουλος, εφ. Η Καθημερινή - «Το ιδιοφυές βιβλίο Μάρτυς μου ο Θεός καθρεφτίζει τον Έλληνα που όλοι “αγαπήσαμε” με τον αυτοσαρκασμό του απόλυτου βιβλιο-troll. Ο Χρυσοβαλάντης είναι ο πιο αξιομνημόνευτος ήρωας ελληνικού λογοτεχνικού έργου τα τελευταία χρόνια».
Φοίβος Δεληβοριάς, popaganda.gr - «Το καλύτερο βιβλίο που διάβασα το 2014 είναι το Μάρτυς μου ο Θεός του Μάκη Τσίτα. Ο ήρωας του βιβλίου είναι τραγικός και ξεκαρδιστικός. Μπορεί το θέμα του να είναι στενόχωρο, ωστόσο ο αναγνώστης απολαμβάνει πολύ κάθε σελίδα που διαβάζει».
Χρήστος Χωμενίδης, thetoc.gr - «Σοφός αρχιτεκτονικός σχεδιασμός, αριστοτεχνικά δομημένο σενάριο, το οποίο προϋποθέτει πολύμοχθη σπουδή στα γράμματα και καλοχτισμένη υποδομή του δημιουργού».
Θωμάς Κοροβίνης, περ. Εντευκτήριο - «Το βιβλίο δεν εντυπωσιάζει μόνο για την πρωτοτυπία του θέματος, την ανάπτυξη της πλοκής και τη διάπλαση του κεντρικού χαρακτήρα, μα κυρίως για τη λογοτεχνικότητα του κειμένου».
Φίλιππος Φιλίππου, περ. Οδός Πανός, Απρίλιος-Ιούνιος 2014 - «Η ισορροπία του συγγραφέα ανάμεσα στο κωμικό και το δραματικό ύφος είναι θαυμαστή, γέρνοντας τον φτωχό ήρωά του πότε απ’ τη μια πότε απ’ την άλλη πλευρά του νήματος».
Έλενα Μαρούτσου, literature.gr - «Ένα αριστούργημα ύφους κι ένας αξέχαστος ήρωας: πενηντάρης, loser, χοντρός, θεούσος, άνεργος, καταπιεσμένος, με προβλήματα προς τις γυναίκες, ποιητής εκ του προχείρου – κι ωστόσο χιουμορίστας, είρων και στοχαστικά σχολιαστικός μέσα στην απλότητά του, ο Χρυσοβαλάντης περιπλανιέται στην Αθήνα μέχρι την πλήρη έκπτωσή του».
Δημήτρης Φύσσας, 9,84.gr - «Το πιο αριστοτεχνικά γραμμένο και αστείο ελληνικό μυθιστόρημα των τελευταίων χρόνων».
Βύρων Κριτζάς, popaganda.gr - «Ο Χρυσοβαλάντης μοιάζει να είναι φτιαγμένος από αυτή τη λογοτεχνική συνταγή του ήρωα που θα μείνει στην ιστορία».
Τούλα Ρεπαπή, diavasame.gr - «Με δυο λόγια, ένα σπαρταριστό μυθιστόρημα, άψογο τεχνικά και μυθοποιητικά, ικανό να προσελκύσει αναγνωστικό κοινό, ικανό να προκαλέσει κόντρες και συζητήσεις».
Χρίστος Παπαγεωργίου, περ. Φρέαρ - «Αυτό που κατάφερε ο Τσίτας με αυτό το μυθιστόρημα είναι να συστήσει έναν ήρωα μοναδικό και συγχρόνως αντιπροσωπευτικό του μέσου ταλαιπωρημένου ανθρώπου των τελευταίων χρόνων».
Κώστας Αγοραστός, bookpress.gr - «Ο Μάκης Τσίτας υπογράφει έναν συγκλονιστικό μονόλογο ενός άνεργου πενηντάρη, τυπικού αντιήρωα της καθημερινότητας, που συνδυάζει τη σπαρταριστή προφορικότητα με την ευρηματική λεξιπλασία».
Αριστοτέλης Σαΐνης, Εφημερίδα των Συντακτών - «Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως ο Χρυσοβαλάντης είναι στα καθ’ ημάς, ο Ακάκιος Ακάκιεβιτς του Νικολάι Γκόγκολ, ένας ταπεινός γραφιάς, αυτός με το περίφημο "παλτό" του, ο οποίος μέσα από την ιλαροτραγωδία του χτυπάει το γραφειοκρατικό κατεστημένο και, ευρύτερα, την κοινωνική αδικία στη Ρωσία. Μόνο που ο Χρυσοβαλάντης δεν την χτυπάει απλώς, αλλά και την καταδεικνύει και με το δάχτυλο την ξεμπροστιάζει, ρίχνοντας καταγής όλα τα προσωπεία της».
Ανθούλα Δανιήλ, περ. The books' Journal - «Διότι ο Τσίτας δεν έπλασε μόνον έναν καινούργιο λογοτεχνικό τύπο, τουλάχιστον για τα λογοτεχνικά μας δεδομένα των τελευταίων είκοσι χρόνων, δεν μπόρεσε μόνον να αφουγκραστεί τους παλμούς της "βαθιάς" Ελλάδας, αυτής δηλαδή που άγεται και φέρεται από τα πιο συντηρητικά, παλαιότατης κοπής, σκοτεινά στερεότυπα, αλλά κατάφερε να υιοθετήσει την απόλυτη λεκτική κοινοτοπία της. Σε τέτοιο βαθμό ώστε, την ίδια στιγμή να την ανατρέπει, να την γελοιοποιεί, να την μετατρέπει σε μαύρο χιούμορ».
Έλενα Χουζούρη, oanagnostis.gr - «Το μυθιστόρημα Μάρτυς μου ο Θεός ελκύει σαν μαγνήτης τον αναγνώστη, το διαβάζει μονορούφι από την πρώτη πρόταση μέχρι το τέλος. Χαίρεσαι τη γνήσια λογοτεχνία που μιλάει και εισχωρεί βαθιά στην καρδιά φωτίζοντας σκοτεινές πτυχές, αβυσσαλέες επιθυμίες, τρικυμιώδεις σχέσεις. Τα πάντα συναρπαστικά –αν και τόσο δραματικά–, καλοζυγιασμένα στην πλοκή, την αφηγηματική ροή, σε κάθε λεπτομέρεια, σε κάθε λέξη».
Αλεξάνδρα Μπακονίκα, περ. Μανδραγόρας - «Το πρώτο μυθιστόρημα του Μάκη Τσίτα θεωρείται το καλύτερο της χρονιάς».
εφ. Το Βήμα - «Ο Μάκης Τσίτας έρχεται να μας εκπλήξει με την πεζογραφική του δεινότητα και να κατακτήσει μια μόνιμη θέση στον αστερισμό των συγχρόνων νεοελλήνων λογοτεχνών».
Κωνσταντίνος Μπούρας, grafei.wordpress - «Χτισμένο σαν ατέρμονος εσωτερικός μονόλογος που κλιμακώνεται σταδιακά καθώς προστίθενται συνεχώς νέες ψηφίδες στην εικόνα του αφηγητή-αντιήρωα, το αφήγημα του Τσίτα θυμίζει μουσική σύνθεση που δεν εμφανίζει μεν διατονικές ή χρωματικές μετατροπίες αλλά οδηγείται, μέσα από τα υπνωτιστικά επαναλαμβανόμενα μοτίβα της, σ' ένα υποβλητικό και άκρως δραματικό κρεσέντο για να κορυφωθεί σε μια βίαιη τελευταία κραυγή – κραυγή υπαρξιακής εξουθένωσης».
Κατερίνα Σχινά, περ. The Books' Journal - «Ο Χρυσοβαλάντης του Τσίτα έρχεται να προστεθεί στους σημαντικούς αντιήρωες, στην ιδιόρρυθμη παρέα των τραγικών φυσιογνωμιών τόσο της ποίησης όσο και της πεζογραφίας, δίπλα στον Μαριάμπα του Χαλκιδαίου αιρετικού και πρωτοπόρου Γιάννη Σκαρίμπα αλλά και τους εξίσου γοητευτικούς ήρωες του Κνουτ Χάμσουν, τον Γιόχαν Νάγκελ και τον τρελό Πεταχτούλη».
Ευτυχία-Αλεξάνδρα Λουκίδου, literature.gr - «Έργο-αποκάλυψη για την ελληνική μυθιστοριογραφία».
Γιάννης Βασιλακάκος, εφ. Νέος Κόσμος - «Λίγοι μυθιστορηματικοί ήρωες μου έδωσαν αυτή τη συγκλονιστική αίσθηση της συντριβής του αθώου την ώρα που τίποτα δεν μπορεί να τον σώσει. Σαν ντοστογεφσκικό πρόσωπο ο Χρυσοβαλάντης του Μάκη Τσίτα γίνεται η συνείδηση του σύγχρονου ανθρώπου για όσα δεν μπόρεσε, γίνεται η ένοχη συνείδηση της αντιηρωικής εποχής μας που συνθλίβει τα πλάσματά της αβοήθητα».
Μαρία Λαμπαδαρίδου Πόθου, fractalart.gr - «Η ανάγνωση του μυθιστορήματος του Μάκη Τσίτα είναι μια απολαυστική εμπειρία. Ένας υπέροχος μονόλογος, σαρκαστικός, δραματικός, πλαισιωμένος από αστείρευτο χιούμορ που αφήνει τις σκέψεις να ακροβατούν μεταξύ του δραματικού και του κωμικού με μοναδική επιτυχία».
Βασίλης Μόσχης, εφ. Θάρρος - «Οπωσδήποτε ο ευφυής συγγραφέας πίσω από την εικόνα του άβουλου και δειλού Χρυσοβαλάντη και στην προέκταση του ψυχικού τοπίου του ήρωα βλέπει πιστή την εικόνα και δίνει την ψυχογραφία της σύγχρονης ελληνικής οικογένειας και ευρύτερα της ελληνικής κοινωνίας».
Ελένη Χωρεάνθη, blog.public.gr - «Ένα βιβλίο όπου το συλλογικό συμπλέκεται αξεχώριστα με το ατομικό για να ανασύρει στην επιφάνεια μια μακροχρόνια παθολογία: μια παθολογία ριζωμένη στα βαθύτερα στρώματα της καθημερινής μας ζωής».
Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, oanagnostis.gr - «Ευχάριστη έκπληξη για τον αναγνώστη αποτελεί το μυθιστόρημα του Μάκη Τσίτα. Πρόκειται για έναν χειμαρρώδη μονόλογο, μια εκ βαθέων ανασκόπηση της ζωής ενός ανώνυμου ανθρώπου, ο οποίος προσπαθεί να αυτοπροσδιοριστεί μέσα απ’ τα κοινωνικά του αδιέξοδα… Ο συγγραφέας χειρίζεται με εξαιρετική μαεστρία την αμφιλεγόμενη προσωπικότητα του ήρωά του, έτσι ώστε στο τέλος να τον αθωώνει μέσα απ’ το χιούμορ και τον παιγνιώδη αφηγηματικό του λόγο».
Κατερίνα Καριζώνη, culturenow.gr - «Χωρίς ωραιοπάθεια και στόμφο, ο γλωσσικός ζήλος του μας προσφέρει ένα μεστοδουλεμένο σύνολο, χάρμα ακρίβειας και βάθους, χωρίς εκζήτηση και εκφραστικούς ακκισμούς. Σωστός λεξιμαγνήτης έλκει, φαιδρύνοντας τον αναγνώστη, στο τρικούβερτο γλωσσικό γλέντι, ξεφάντωμα, πανηγύρι πραγματικό με τις αστείες λέξεις γεμάτες ευθυμία και χαρά και με τις άλλες, γεμάτες συναίσθηση και γραμματολογική μνήμη».
Μάγδα Τσιρογιάννη, εφ. Θεσσαλία - «Κυκλοφόρησε το 2013 κερδίζοντας κοινό και κριτικούς και συνεχίζει την πορεία του ως ένα από τα καλύτερα και πιο εύστοχα ελληνικά βιβλία των τελευταίων ετών».
joytv.gr, 16/05/14 - «Κείμενο πρωτίστως κοινωνικοπολιτικό, εφιαλτικού ρεαλισμού, φέρνει τον αναγνώστη αντιμέτωπο με μια πραγματικότητα που μάταια τόσο καιρό απέφευγε να αντικρίσει βρίσκοντας καταφύγιο στον προσωπικό του μικρόκοσμο».
Γιάννης Καλογερόπουλος, περ. Eξώστης - «Ο ευφάνταστος αυτός κωμικοτραγικός μονόλογος –αξιοζήλευτη η χρήση των εκφραστικών μέσων– ήρθε να προσθέσει στη λογοτεχνία μας έναν από τους πιο ζωντανούς και ενδιαφέροντες ήρωες».
Γιάννης Αντάμης, doctv.gr - «Κοντολογίς, το Μάρτυς μου ο Θεός αξίζει τα λεφτά του, αλλά και το Βραβείο του, όπως θα ισχυριζόταν χωρίς κανέναν ενδοιασμό ο ίδιος ο Χρυσοβαλάντης».
Γιώργος Βέης, εφ. Η Αυγή - «Ένα από τα καλύτερα ελληνικά μυθιστορήματα, με πρωταγωνιστή έναν τυπικό αντιήρωα της εποχής μας σε έναν αλλότριο κόσμο».
Τίνα Μανδηλαρά, περ. People
Προηγούμενο άρθρο
Επόμενο άρθρο
