Θεσμός για τα Γιαννιτσά έχει γίνει η αναβίωση του παραδοσιακού εθίμου της «Κουνιάς».
Η φετινή εκδήλωση «Κουνιές 2016», που διοργανώνεται από τον Πολιτιστικό Σύλλογο «Ανατολική Ρωμυλία» Καρυωτών Γιαννιτσών, σε συνεργασία με την ΔΗ.Κ.Ε.Π.Α.Π., θα πραγματοποιηθεί, όπως και κάθε χρόνο άλλωστε, τη Δευτέρα του Πάσχα (2 Μαϊου), στον προαύλιο χώρο του 1ου Δημοτικού Σχολείου Γιαννιτσών, στις 7.30 το απόγευμα.
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Ανατολική Ρωμυλία» Καρυωτών Γιαννιτσών και η ΔΗ.Κ.Ε.Π.Α.Π απευθύνουν ανοικτή πρόσκληση προς όλους, για να τιμήσουν με την παρουσία τους και φέτος την εκδήλωση.
Το έθιμο της «Κουνιάς»
Οι ρίζες του εθίμου της «Κουνιάς», βρίσκονται στα αρχαία χρόνια, κατά τις γιορτές των ανθεστηρίων.
Στην περιοχή των Καρυών της Ανατολικής Ρωμυλίας, η αιώρισης, η κουνιά, δηλαδή, γινόταν για το καλό, για υγεία και μπερακέτια (για καλή σοδιά) όπως έλεγαν. Οι νέοι, λίγες μέρες πριν, ανέβαιναν στο βουνό για να κόψουν την απαραίτητη ξυλεία για την κατασκευή της κουνιάς. Οι κουνιές στερεώνονταν βαθιά στο έδαφος, για να μπορούν με ασφάλεια να «υρνούν όϋρα - όϋρα», δηλαδή να περιστρέφονται γύρω από τον οριζόντιο άξονά τους.
Τα παλικάρια έκαναν μεταξύ τους διαγωνισμό για το ποιος θα καταφέρει να κάνει τους περισσότερους γύρους στην κουνιά, πράγμα αρκετά επικίνδυνο, όμως έτσι προκαλούσαν το θαυμασμό όλων και ιδιαίτερα το θαυμασμό και ενδιαφέρον των κοριτσιών.
Οι Καρυώτες, πιστοί στις παραδόσεις τους, διατήρησαν το έθιμο της κουνιάς και μετά τον ξεριζωμό τους από την Ανατολική Ρωμυλία το 1924-1925.
Τα πρώτα χρόνια που γινόταν το έθιμο, στο συνοικισμό Καρυωτών στα Γιαννιτσά, στήνονταν στην σειρά πολλές κουνιές. Συγκεντρώνονταν κόσμος απ’ όλη την πόλη, που παρακολουθούσε το εντυπωσιακό θέαμα του γυρίσματος της κουνιάς.
Στην κουνιά μπορούσαν να ανέβουν όλοι, με συνήθες αντίτιμο ένα αυγό.
Το ψάθινο καλάθι που είναι στερεωμένο στους πασσάλους της κουνιάς λειτουργούσε σαν ταμείο, αφού εξυπηρετούσε για το μάζεμα και φύλαξη των αυγών. Μάλιστα και λόγω των ημερών του Πάσχα, οι νικητές του τσουγκρίσματος, μάζευαν τ’ αυγά των αντιπάλων τους, που χρησιμοποιούσαν σαν εισιτήρια για να κουνηθούν οι ίδιοι.
Ταυτόχρονα ο συγκεντρωμένος κόσμος διασκέδαζε και χόρευε με τη μουσική που έπαιζε η γκάιντα και το νταούλι.
Τα χρόνια βέβαια πέρασαν, μπορεί το έθιμο να μην πραγματοποιείται ακριβώς όπως παλιότερα, όμως, για να θυμούνται οι παλαιότεροι και να μαθαίνουν οι νεότεροι, ο Σύλλογος Ανατολική Ρωμυλία Καρυωτών Γιαννιτσών, αναδεικνύοντας την ιδιαιτερότητα του εθίμου, το αναβιώνει κάθε χρονιά.
