Την Παρασκευή 18 Οκτωβρίου, μνήμη του αγίου αποστόλου και ευαγγελιστού Λουκά, πολιούχου της Έδεσσας, η πόλη εόρτασε τα 108α ελευθέριά της από τον Τουρκικό ζυγό καθώς και την ημέρα μνήμης του Μακεδονικού Αγώνα.
Το πρωί στον Ι. Καθεδρικό Ναό Αγίας Σκέπης τελέσθηκε Όρθρος, Αρχιερατική Θεία Λειτουργία και Δοξολογία προεξάρχοντος του Σεβ. Μητροπολίτου Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας κ. Ιωήλ με την συμμετοχή συσσώμου του ιερού κλήρου της πόλεως.
Τον θείο λόγο κήρυξε ο Σεβασμιώτατος τονίζοντας την ευσπλαχνία του Κυρίου, η οποία θα πρέπει να εμπνέει κάθε χριστιανό. Τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε ο Δήμαρχος Εδέσσης κ. Δημήτριος Γιάννου, ο οποίος μεταξύ άλλων εξήρε τον ρόλο της Ορθοδοξίας και ειδικά του ιερού κλήρου στον αγώνα για την ελευθερία της Μακεδονίας συνδέοντάς τον με συγκεκριμένα πρόσωπα κληρικών και ιεραρχών, με τον με τον νεοανακηρυχθέντα Άγιο Καλλίνικο αλλά και με τον νυν Μητροπολίτη Εδέσσης. Ακολούθησε κατάθεση στεφάνων το ηρώο της πόλεως.
Παρέστησαν ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας κ. Ι. Τζαμτζής, οι βουλευτές του νομού Γ. Καρασμάνης, Δ. Σταμενίτης, Β. Βασιλειάδης και Θ. Τζάκρη, ο Διοικητής της 2ας ΜΚ Μεραρχίας Πεζικού Υποστράτηγος Δ. Κωνσταντάκος, ο Αστυνομικός Διευθυντής Πέλλας κ. Π. Περδικάτσης και άλλοι εκπρόσωποι των τοπικών αρχών και φορέων. Την κυβέρνηση εκπροσώπησε η Γενική Γραμματέας Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, κ. Αναστασία Γκίκα.
Ο Πανηγυρικός λόγος της ημέρας από το Δημάρχο Έδεσσας:
Θα μας σώσει από την βρώμα όπου κυλιούμαστε, θα μας σώσει από την μετριότητα και από την ψοφιοσύνη, θα μας λυτρώσει από τον αισχρό τον ύπνο, θα μας ελευθερώσει.
Αν τρέξουμε να σώσουμε την Μακεδονία, εμείς θα σωθούμε…».
Αυτά τα προφητικά λόγια του μεγάλου Μακεδόνα Έλληνα Ίωνα Δραγούμη αντικατοπτρίζουν μεγάλες ιστορικές αλήθειες.
Σε συνθήκες πρωτόγνωρες μίας παγκόσμιας πανδημίας η Έδεσσα μας σήμερα γιορτάζει τη μεγάλη μέρα της Απελευθέρωσης από τον τουρκικό ζυγό!
Ταυτόχρονα, είναι η Ημέρα του Μακεδονικού Αγώνα, που τιμάται την Κυριακή που έπεται της 13ης Οκτωβρίου, ημερομηνίας του θανάτου του Παύλου Μελά το 1904. Δύο σημαντικές γιορτές για την Έδεσσα και την Μακεδονία μας. Δύο γιορτές που η καθεμιά τους συμβολίζει το αδάμαστο πνεύμα των Εδεσσαίων και όλων των Μακεδόνων και τη λαχτάρα τους να ζουν ελεύθεροι.
Μπορεί να πέρασαν 108 χρόνια από κείνες τις ιστορικές ημέρες που ο Ελληνικός Στρατός απελευθέρωνε τη μία μετά την άλλη τις πόλεις της Μακεδονίας μας από την σκλαβιά, αλλά οι Μακεδόνες δεν ξεχνούν!
Είμαστε όλοι εδώ όχι μόνο για να γιορτάσουμε την ιστορική αυτή ημέρα, αλλά και για να βροντοφωνάξουμε ότι ο τόπος αυτός ΗΤΑΝ, ΕΙΝΑΙ και ΘΑ ΕΙΝΑΙ για πάντα Ελληνικός!
Οι πρόγονοί μας έμειναν σκλαβωμένοι για πάνω από πέντε αιώνες, περιμένοντας καρτερικά την ιστορική αυτή ημέρα! Μόνο και μόνο από το γεγονός αυτό φαίνεται η δύναμη του Ελληνισμού, διότι κατά τη διάρκεια της μακραίωνης αυτής δουλείας οι χριστιανοί Έλληνες όχι μόνο δεν αφομοιώθηκαν, αλλά - παρόλη τη σκλαβιά και την εγκατάσταση πολλών μουσουλμάνων Τούρκων στην περιοχή - αναπτύχθηκαν τόσο πνευματικά όσο και οικονομικά.
Αν και σκλαβωμένοι για 500 και πλέον χρόνια οι Εδεσσαίοι βρήκαν τρόπους να προκόψουν οικονομικά, αλλά και να αναπτύξουν την Ελληνική παιδεία και τα γράμματα. Πρωτοπόροι σε αυτή την προσπάθεια υπήρξαν φωτισμένοι ιερείς και ιεράρχες, που απέδειξαν με τον πιο περίτρανο τρόπο ότι η Ορθοδοξία και ο Ελληνισμός βαδίζουν χέρι - χέρι στους αιώνες!
Τελευταίος σταθμός σε αυτή την πολυτάραχη περίοδο σκλαβιάς της πόλης και της ευρύτερης περιοχής ήταν ο Μακεδονικός Αγώνας. Είναι μία περίοδος ορόσημο στην ιστορία του τόπου μας, που οφείλουμε να προβάλουμε με κάθε τρόπο γιατί αυτή είναι η ταυτότητά μας.
Στο σημείο αυτό θέλω να κάνω μία σημαντική ανακοίνωση. Όπως πολλοί από σας γνωρίζετε, ένα άξιο τέκνο της Έδεσσας που ζει και εργάζεται στις ΗΠΑ, ο Χρήστος Γέσιος, θα κάνει ένα μεγάλο δώρο στην πόλη μας. Παραχωρεί το κτήριο και πραγματοποιεί όλες τις απαραίτητες μελέτες και τις εργασίες έτσι ώστε η Έδεσσα να αποκτήσει το δικό της Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα στο κέντρο της πόλης, στην πλατεία Ελευθερίας!
Τα ονόματα «πλατεία Ελευθερίας» και «Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα Έδεσσας» δεν μπορεί να είναι σύμπτωση! Δείχνουν τον χαρακτήρα και την ιστορία της πόλης μας και ολόκληρης της Μακεδονίας! Ένα μουσείο λοιπόν που θα αναδείξει τις πτυχές του Μακεδονικού Αγώνα και πως οδηγηθήκαμε στην Ελευθερία.
Όπως όλοι μας νοιώσαμε χαρά και ικανοποίηση που αναστυλώθηκε το σπίτι του Παύλου Μελά στην Κηφισιά, αυτό το μνημείο της σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας, έτσι και στην περίπτωση του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα της Έδεσσας σας καλώ να το αγκαλιάσουμε και να το στηρίξουμε με κάθε τρόπο, διότι η πόλη μας δεν αντέχει άλλες χαμένες ευκαιρίες!
Κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα στον τόπο μας δραστηριοποιήθηκαν μυστικές οργανώσεις, έγιναν μάχες, σκοτώθηκαν αγωνιστές, μα πάνω απ’ όλα υπήρξε μία διαρκής μάχη του ελληνισμού ενάντια σε όλους όσους επιβουλεύονταν τον τόπο μας. Εδώ στην Έδεσσα και σε ολόκληρη τη Μακεδονία γράφτηκαν χρυσές σελίδες στο βιβλίο της Ιστορίας του Ελληνισμού!
Όλοι μας γνωρίζουμε ότι η Ιστορία δεν γράφεται με το μελάνι των υπογραφών σε μία αμφιλεγόμενη Συμφωνία, που εγώ την χαρακτηρίζω ως αΣυμφωνία.
Η Ιστορία γράφεται με το αίμα των ηρώων που πολέμησαν για την πατρίδα! Γιατί το αίμα των ηρώων αφήνει ανεξίτηλα σημάδια στην Ιστορία και στις ψυχές των ανθρώπων, που δεν μπορούν να σβήσουν με κανέναν τρόπο.
Κανείς μας δεν ξεχνά την εικόνα του ενθουσιώδους πλήθους κατά την παράδοση της πόλης από τον Τούρκο δήμαρχο πριν από 108 χρόνια.
Τις εικόνες αυτές τις ξέχασε το πολιτικό σύστημα που παρέδωσε ένα όνομα, που εμείς ως Εδεσσαίοι Έλληνες είμαστε ταυτισμένοι.
Σήμερα, 108 χρόνια μετά την Απελευθέρωση βλέπουμε τον Τούρκο και πάλι προκλητικό, διεκδικητικό και βάρβαρο όπως πάντα.
Δυστυχώς, γνωρίζουμε τους Τούρκους γιατί είμαστε μία πόλη που έχει πολλούς κατοίκους που ζήσαν στο πετσί τους τον ξεριζωμό: Μικρασιάτες, Πόντιοι, Θρακιώτες. Τμήματα του Ελληνισμού που εκδιώχθηκαν από τις χαμένες πατρίδες, ενώ άλλοι σφαγιάστηκαν και άλλοι πέθαναν από κακουχίες που προκάλεσαν οι βάρβαροι γείτονές μας.
Γνωρίζουμε επίσης, ότι όπως τότε έτσι και σήμερα είμαστε μόνοι μας! Όμως αυτό δεν μας τρομάζει!
Αντίθετα, δυναμώνει την θέληση του Έλληνα που δεν παραδίνεται σε κανέναν δυνάστη.
Είμαστε εδώ και αποφασισμένοι να προασπίσουμε την πατρίδα και τα πατρογονικά μας εδάφη ενάντια σε όποιον τα επιβουλεύεται.
18 Οκτωβρίου 1018
Ήταν σαν σήμερα που ο Τούρκος Δήμαρχος Αλή Ριζά παρέδωσε τη διοίκηση της πόλης στα χέρια των εκπροσώπων του Ελληνικού Στρατού, που προέλασε σε όλη τη Μακεδονία μας.
Αυτές οι Ελληνικές ψυχές των στρατιωτών και των αξιωματικών του Ελληνικού Στρατού ήρθαν να συναντήσουν τις γενναίες ψυχές των Εδεσσαίων και των άλλων Μακεδόνων που κράτησαν ψηλά τα λάβαρα του Ελληνισμού παρά τη σκλαβιά πέντε και πλέον αιώνων.
108 χρόνια μετά από την Απελευθέρωση της Έδεσσας, όλοι εμείς οι Εδεσσαίοι Μακεδόνες Έλληνες, στεκόμαστε περήφανα απέναντι στην Ιστορία, τιμούμε τους προγόνους μας και δηλώνουμε ότι όσες Συμφωνίες κι αν υπογραφούν η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ!
Κι εμείς οι Μακεδόνες Έλληνες είμαστε παρόντες όπου και αν χρειαστεί!
Γιατί ό,τι είμαστε, ό,τι κάνουμε το χρωστάμε στη γενέθλια γη της Μακεδονίας που αγαπάμε και είχαμε την τύχη να γεννηθούμε και να μεγαλώσουμε στα άγια χώματά της.
Η Ελλάδα δοκιμάζεται! Ο κορωνοϊός ήρθε μετά την δεκαετή οικονομική κρίση και δυσκόλεψε κι άλλο τα πράγματα. Δεν θα παραιτηθούμε, δεν είναι ο ρόλος μας αυτός! Θα συνεχίσουμε να παλεύουμε για να σηκώσουμε και πάλι ψηλά την πατρίδα.
Σε αυτό τον αγώνα έχω πίστη στη νέα γενιά. Η νεολαία μας, μπορεί να μεγάλωσε σε δύσκολες συνθήκες, αλλά δεν παύει να είναι το πιο δυναμικό κομμάτι της κοινωνίας μας. Αυτά τα παιδιά έχουν γνώση, έχουν ιδανικά, έχουν αξίες και είναι το μέλλον του τόπου, το μέλλον της Ελλάδας. Ας τους πιστέψουμε και ας τους συμπαρασύρουμε σε έναν ολομέτωπο αγώνα. Έναν αγώνα που θα αναδείξει τον καλύτερο εαυτό μας και θα μας οδηγήσει σε μία καλύτερη Ελλάδα.
Σεβασμιότατε,
Τις τελευταίες ημέρες στην Έδεσσα ζούμε μία σπάνια ευλογία. Η πόλη μας προστατεύεται από τον Άγιο Καλλίνικο, έναν άγιο που ανέδειξε την πόλη και μας κάνει όλους να νοιώθουμε την ευλογία του.
Η συμβολή σας σε αυτή την αγιοκατάταξη ήταν τεράστια.
Η Εκκλησία έπαιξε σημαντικό ρόλο στην πνευματική ανάταση των Εδεσσαίων και στάθηκε στο πλευρό των αγωνιστών.
Έχουμε θρηνήσει πολλούς κληρικούς που θυσιάστηκαν στον αγώνα για την πατρίδα. Δεν είναι τυχαίο που κατά την Απελευθέρωση της Έδεσσας σκοτώθηκε ένας ιερέας και δύο νεαρά παιδιά.
Μητροπολίτες όπως ο Στέφανος και ο Κωνστάντιος ήταν πρωτεργάτες στους απελευθερωτικούς αγώνες του τόπου.
Η δική Σας παρουσία στο πνευματικό γίγνεσθαι της πόλης μας τα τελευταία πενήντα χρόνια Σας έχει καταστήσει περισσότερο Μακεδόνα από όλους μας.
Κανείς μας δεν μπορεί να ξεχάσει ότι ήσασταν παρών σε όλα τα συλλαλητήρια και τους δίκαιους αγώνες του λαού μας για το όνομα της Μακεδονίας.
Έχει ιδιαίτερη αξία ότι με τη στεντόρεια πνευματική φωνή σας επαναλαμβάνετε σε κάθε ευκαιρία ότι «Η Ελλάδα αρχίζει από τη Μακεδονία».
Εδεσσαίες και Εδεσσαίοι,
Η πόλη μας απελευθερώθηκε την ημέρα που η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του Ευαγγελιστή Λουκά, πολιούχου της πόλης μας.
Η Χάρη του να μας προστατεύει και να μας φωτίζει σε κάθε μας βήμα.
ΖΗΤΩ Η ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΔΑ
Σας ευχαριστώ.