Σημαντική και συγκινητική ήταν η εκδήλωση χρέους και σεβασμού που διοργάνωσε ο Δήμος Σκύδρας στο πλαίσιο της 104ης επετείου μνήμης και τιμής για τα θύματα της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 19 Μαΐου 2023, στην πλατεία Νικολάου Πλαστήρα, μπροστά από το άγαλμα του Πόντιου οπλαρχηγού Βασίλη Ανθόπουλου.
Στην αρχή τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση από τους Σεβαστούς Πατέρες: Αρχιμανδρίτη Αντώνιο Κορέστη και τον Διάκονο Θεόφιλο Γαργάλα.
Η Δήμαρχος Σκύδρας Κατερίνα Ιγνατιάδου στο χαιρετισμό της αναφέρθηκε στην αναγνώριση της Γενοκτονίας από το Ελληνικό Κοινοβούλιο το 1994. Μίλησε για την ιστορική πορεία ενός περήφανου αλλά και βασανισμένου λαού. Υπογράμμισε την επί αιώνες σημαντική παρουσία και δημιουργικότητα των Ελλήνων του Πόντου στα γράμματα, στις τέχνες και στο εμπόριο μέχρι τις αρχές του εικοστού αιώνα, οπότε οι Νεότουρκοι αποφάσισαν κι εφάρμοσαν το απάνθρωπο σχέδιό τους για την εξόντωση των Ελλήνων του Πόντου και της Ανατολής, όπως είχαν πράξει και σε βάρος άλλων λαών. Οι Έλληνες υπέστησαν τα πάνδεινα, γνώρισαν τί σημαίνει τουρκική βαρβαρότητα, 353.000 ψυχές θανατώθηκαν. Είναι μια μελανή σελίδα όχι μόνο της Ελληνικής αλλά παγκόσμιας ιστορίας. Όσοι επέζησαν επέστρεψαν στη μητέρα – πατρίδα. Μετέτρεψαν το δάκρυ, τον πόνο, το μοιρολόγι σε δύναμη, ελπίδα κι αισιοδοξία. Το ζήτημα της Γενοκτονίας του Ελληνισμού του Πόντου και της Ανατολής είναι ένα ζήτημα που αφορά όλους τους Έλληνες, όλη τη διεθνή κοινότητα. Αφορά κάθε άνθρωπο που πασχίζει κι αγωνίζεται για την ειρήνη, την πρόοδο, την αμοιβαιότητα και τη δημοκρατία. Για κάθε λαό που σκέφτεται ελεύθερα και σέβεται τ΄ανθρώπινα δικαιώματα.
Βρισκόμαστε σήμερα όλοι εδώ, υπογράμμισε η Δήμαρχος, για να τιμήσουμε τα αθώα θύματα της Γενοκτονίας, για να διεκδικήσουμε και ν΄απαιτήσουμε τη διεθνή αναγνώριση της, όπως και την αναγνώρισή της από την μεριά της Τουρκίας, διότι ο θύτης δεν μπορεί να παρουσιάζεται ως θύμα και ν΄αλλοιώνει την ιστορία.
«Καμίαν κι ανασπάλω (=ποτέ δεν ξεχνώ)», συνεχίζω, τιμώ και διεκδικώ, τόνισε η Δήμαρχος ολοκληρώνοντας το χαιρετισμό της με ευχαριστίες σ΄όλους όσοι τίμησαν με την παρουσία και τη συμμετοχή τους την εκδήλωση.
Ο Αντιπερειφερειάρχης ΠΕ Πέλλας Ιορδάνης Τζαμτζής τόνισε για το ζήτημα της γενοκτονίας ότι ένα μεγάλο θέμα τ΄οποίο προέκυψε όλους αυτούς τους καιρούς ήταν εάν έγινε Γενοκτονία. Οι γείτονές μας ισχυρίζονταν και ισχυρίζονται ότι δεν υπήρξε Γενοκτονία. Η απάντηση είναι ξεκάθαρη. Ήταν Γενοκτονία γιατί επρόκειτο για ένα σχέδιο του τουρκικού κράτους από το 1914 μέχρι το 1923.
Σήμερα, εμείς, οι απόγονοι όλων αυτών των ανθρώπων, είτε έμειναν εκεί, πολλοί απ΄τους οποίους δυστυχώς δεν τάφηκαν είτε ήρθαν στην Ελλάδα, οφείλουμε να μην ξεχάσουμε τις δολοφονίες, ούτε τις σφαγές και τις κακουχίες που υπέστησαν. Οφείλουμε να μην ξεχάσουμε τα τάγματα εργασίας. Οφείλουμε να μην ξεχάσουμε το τι τράβηξαν οι πρόγονοί μας για να μπορέσουν επιτέλους να έρθουν στην Ελλάδα, στη μητέρα – πατρίδα και φυσικά να στήσουν ξανά τις ζωές τους εδώ. Πολλές οι δυσκολίες. Όλοι έχουμε ακούσματα. Το σημαντικό είναι ότι όλοι αυτοί οι πρόγονοί μας δούλεψαν σκληρά. Έφεραν πάνω απ΄όλα τον πολιτισμό του Πόντου, έφεραν την εκπαίδευση και τα γράμματα, έφεραν πάνω απ΄όλα τη νοικοκυροσύνη τους, την εργατικότητά τους και γι΄ αυτό προχώρησε μπροστά ο τόπος. Συνεργαζόμενοι με τους γηγενείς Μακεδόνες η Ελλάδα προχώρησε μπροστά κι αναστήθηκε. Εμείς οφείλουμε να μην ξεχνάμε. Υποχρέωσή μας είναι να συνεχίσουμε ν΄αγωνιζόμαστε όλοι μαζί για την παγκόσμια αναγνώριση της Γενοκτονίας του Ποντιακού ελληνισμού κι όλης της καθ΄ημάς Ανατολής. Είναι χρέος τιμής και πρέπει, οφείλουμε να συνεχίσουμε αυτόν τον αγώνα.
Ο Γιάννης Κυριακίδης, απόγονος του Βασιλείου Ανθόπουλου Αρχικαπετάνιου των ανταρτικών δυνάμεων δυτικού Πόντου, σημείωσε ότι ο σήμερα κι όλος ο Μάιος κάθε έτους θεωρείται μήνας πένθους κι οδύνης για όλους τους πρόσφυγες και ιδιαίτερα για τους Πόντιους, γιατί την 19η Μαΐου 1919 ο Κεμάλ Μουσταφά έκανε απόβαση στη Σαμψούντα κι άρχισε τη γενοκτόνο σχέδιό του. Αναφέρθηκε στη δράση του οπλαρχηγού του Πόντου Βασίλειου Ανθόπουλου που ήταν από τους επικεφαλής των ανταρτών του Πόντου που προέβαλλαν σθεναρή αντίσταση στο εγκληματικό σχέδιο για τον αφανισμό του Ελληνικού στοιχείου.
Ο Πόντος ζει και θα ζει για πάντα στις καρδιές και στις ψυχές μας, εφόσον εμείς και οι γενιές που θ΄ακολουθήσουν, σταθούμε αντάξιοι των προγόνων μας και τους τιμούμε εσαεί, ως ήρωες που τίμησαν τα ιερά και τα όσια της πατρίδας μας και δόξασαν την Ελληνική φυλή.
Ακολούθησε συγκινητικό μουσικοχορευτικό αφιέρωμα με το τραγούδι την «Πατρίδα μ΄έχασα» από τον λυράρη Σάββα Τσεμπερλίδη και στο νταούλι τον Σάββα Σαρίδη και με τον χορό «Σέρρα (Πυρρίχειος)» από τους χορευτές του Συλλόγου Ποντίων Ριζού Λεωνίδα Σούλτσε και Νίκο Αβραμίδη.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την τήρηση της σιγής του ενός λεπτού στη μνήμη των θυμάτων της Γενοκτονίας.
Ως συνδιοργανωτές συμμετείχαν οι: Εύξεινος Λέσχη Σκύδρας, Σύλλογος Ποντίων Σεβαστειανών «Ο Πυρρίχειος», Σύλλογος Ποντίων Ριζού κι Αθλητικός Εκπολιτιστικός Σύλλογος Λουτροχωρίου «Ο Αριστοτέλης».
Ο Δήμος Σκύδρας κι αυτή τη χρονιά, ως ένα ακόμη ελάχιστο δείγμα τιμής και σεβασμού, προχώρησε στο φωτισμό του δημαρχιακού κτηρίου με κόκκινο χρώμα υπογραμμίζοντας και συμβολίζοντας με το χρώμα αυτό το αίμα των αθώων θυμάτων της Γενοκτονίας.
