Ομιλητής στο συνέδριο του Economist, που πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη, ήταν ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, με θέμα «Ελλάδα: Πυλώνας Σταθερότητας και Ανάπτυξης στην Νοτιοανατολική Ευρώπη».
Το ετήσιο συνέδριο του Economist New York – Eastern Mediterranean Business Summit είχε φέτος τον τίτλο: «Μια νέα δυναμική για την γεωπολιτική και τις επενδύσεις – Κύπρος-Ελλάδα-Ισραήλ» και συμμετείχαν στελέχη των τριών κυβερνήσεων, εκπρόσωποι θεσμών και φορέων, διεθνείς επιχειρηματικοί φορείς και επενδυτικοί οίκοι, επιστήμονες, αλλά και αξιωματούχοι των ΗΠΑ.
Στη διάρκεια της ομιλίας του ο κ. Τζιτζικώστας αναφέρθηκε σε οχτώ άξονες, οι οποίοι καθιστούν την Ελλάδα πυλώνα ανάπτυξης και σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας και της Κεντρικής Μακεδονίας για την προσέλκυση επενδύσεων και την τόνωση της ανάπτυξης, ενώ έστειλε συγκεκριμένα μηνύματα συνεργασίας και ενδυνάμωσης των σχέσεων στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου.
Πρώτος άξονας είναι η διεθνής συγκυρία, οι μόνιμες και αλλεπάλληλες κρίσεις, που συνθέτουν το περιβάλλον στην περιοχή. «Ένας κόσμος permacrisis (μόνιμων κρίσεων)», όπως τον χαρακτήρισε ο κ. Τζιτζικώστας. «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο κόσμος έχει αλλάξει δραματικά τα τελευταία χρόνια και ότι ζούμε σε μια εποχή μόνιμης κρίσης, με τη μία πρόκληση να ακολουθείται απρόσκοπτα από την επόμενη. Σε αυτόν τον ταραχώδη νέο κόσμο, από την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής έως την ενεργειακή διαφοροποίηση και από την αντιμετώπιση των ψευδών ειδήσεων και της παραπληροφόρησης έως την αντίσταση ενάντια στα αυταρχικά καθεστώτα, πρέπει να βρούμε νέους τρόπους για να κάνουμε τη δημοκρατία να λειτουργεί για τους ανθρώπους», τόνισε ο Περιφερειάρχης.
Δεύτερος άξονας είναι η ανάγκη για πιο στενή συνεργασία ανάμεσα στις Δημοκρατίες της Δύσης. «Να σκεφτούμε έξω από τα συνηθισμένα. Να γίνουμε πιο τολμηροί, πιο αποτελεσματικοί, πιο γρήγοροι», είπε χαρακτηριστικά ο Περιφερειάρχης. «Σήμερα, οι κοινωνίες γίνονται όλο και πιο κατακερματισμένες. Ο δημόσιος διάλογος έχει γίνει πιο πολωμένος. Και γίνεται ολοένα και πιο δύσκολο να επικεντρωθούμε στο κοινό καλό, στο συλλογικό συμφέρον ή ακόμα και στην κοινή λογική. Οι παλιοί τρόποι δεν φαίνεται να λειτουργούν. Οι δυτικές δημοκρατίες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη, περισσότερο από ποτέ, θα πρέπει σήμερα να συνεργαστούν στενότερα», υπογράμμισε.
Τρίτος άξονας είναι η θέση της Ανατολικής Μεσογείου στον παγκόσμιο χάρτη των αλλαγών και των γεωπολιτικών εξελίξεων. Όπως είπε ο Περιφερειάρχης, «στο σημερινό μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό τοπίο, η Ανατολική Μεσόγειος αντιμετωπίζει πολλές νέες προκλήσεις. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η ενεργειακή κρίση, η προσπάθεια εξωτερικών παραγόντων να επεκτείνουν το αποτύπωμά τους στην περιοχή, η κλιματική κρίση, η συνεχιζόμενη προσφυγική κρίση, το οργανωμένο έγκλημα και οι τρομοκρατικές ομάδες, οι κλιμακούμενες απειλές κατά της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας μιας ευρωπαϊκής χώρας, έχουν ήδη αντίκτυπο στις αντίστοιχες ισορροπίες, τόσο σε περιφερειακό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Ταυτόχρονα, η Ανατολική Μεσόγειος είναι επίσης μια πολλά υποσχόμενη περιοχή, η οποία μπορεί να αποτελέσει βασικό μέρος μιας νέας αρχιτεκτονικής ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή όσον αφορά στην ενέργεια, την οικονομία, τη δράση για το κλίμα, την ετοιμότητα έκτακτης ανάγκης και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας».
Ο τέταρτος και ο πέμπτος άξονας αφορούν στο ρόλο της Ελλάδας. Αφενός ως πυλώνα ανάπτυξης, αφετέρου ως πυλώνα σταθερότητας.
Ο κ. Τζιτζικώστας αναφερόμενος στην Ελλάδα ως πυλώνα ανάπτυξης επισήμανε: «Σήμερα, η Ελλάδα αποτελεί βασικό παράγοντα στην Ανατολική Μεσόγειο και πυλώνα ανάπτυξης στην περιοχή. Από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2010, που βρίσκεται πια οριστικά πίσω μας, η Ελλάδα είναι πλέον μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες στην Ευρώπη, καθώς βρίσκεται στο κατώφλι της ανάκτησης της πιστοληπτικής ικανότητας επενδυτικής βαθμίδας. Παρά την ενεργειακή κρίση και τις πληθωριστικές πιέσεις, η ελληνική οικονομία αναπτύχθηκε κατά 5,9% το 2022 και αναμένεται να αναπτυχθεί περαιτέρω κατά 2,2% το 2023 και 2% το 2024. Οι μεταρρυθμίσεις στο κράτος και την οικονομία, που ανέλαβε η ελληνική κυβέρνηση, μαζί με την ψηφιακή μετάβαση, θα συνεχιστούν με αυξανόμενους ρυθμούς. Οι άμεσες ξένες επενδύσεις σημείωσαν ρεκόρ 20ετίας το 2022, φθάνοντας τα 7,22 δισεκατομμύρια ευρώ. Μεγάλες παγκόσμιες εταιρείες όπως η Microsoft, η Google και η Meta συνεχίζουν να επενδύουν στην Ελλάδα, μαζί με τις Pfizer, Cisco, Deloitte και Goldman Sachs που επένδυσαν τα τελευταία χρόνια στην Περιφέρειά Κεντρικής Μακεδονίας, στη Βόρεια Ελλάδα. Επιπλέον, μεγάλες κινηματογραφικές εταιρείες του Hollywood έχουν επιλέξει τη Θεσσαλονίκη για τις παραγωγές τους. Η ελληνική οικονομία γίνεται όλο και πιο ανταγωνιστική και εξωστρεφής, με εργατικό δυναμικό υψηλής εξειδίκευσης και με τεράστιες επενδυτικές ευκαιρίες σε τομείς όπως ο τουρισμός, η ενέργεια, οι υποδομές, η καινοτομία, ο πρωτογενής τομέας και τα logistics».
Για τον πέμπτο άξονα της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας, ο κ. Τζιτζικώστας τόνισε: «Ταυτόχρονα, η Ελλάδα αποτελεί πυλώνα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς είναι η μόνη χώρα στην περιοχή, που είναι ταυτόχρονα μέλος του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ελλάδα έχει σήμερα μια σταθερή και προσηλωμένη στις μεταρρυθμίσεις κυβέρνηση πλειοψηφίας, για δεύτερη θητεία, την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Αλλά το πιο σημαντικό, η Ελλάδα είναι προσηλωμένη στις κοινές μας αξίες της δημοκρατίας, της ελευθερίας, του κράτους δικαίου και της οικονομίας της ελεύθερης αγοράς. Και ποτέ δεν θα παραιτηθούμε από αυτές τις αξίες. Θα τις υπερασπιστούμε για να διασφαλίσουμε την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή».
Έκτος άξονας είναι η ενεργειακή ασφάλεια. Όπως δήλωσε ο κ. Τζιτζικώστας, «η διασφάλιση της ειρήνης και της σταθερότητας θα γίνει με τον ίδιο τρόπο, που ως χώρα αναλάβαμε τον ρόλο και τις ευθύνες μας στην ευρύτερη περιοχή, όχι μόνο αποτελώντας βασικό παράγοντα στη διαμόρφωση των πολιτικών της ΕΕ στον τομέα της ενέργειας, αλλά αποτελώντας ενεργειακό κόμβο, διαφοροποιώντας τόσο τον δικό μας, όσο και τον εφοδιασμό ολόκληρης της περιοχής με φυσικό αέριο και ηλεκτρική ενέργεια, μαζί με τους στενούς εταίρους μας, την Κύπρο και το Ισραήλ. Η επιτάχυνση του ρυθμού επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ελλάδα, που μας έκανε πραγματική ηγέτιδα δύναμη στην Ευρώπη στην ηλιακή και αιολική ενέργεια, τα βήματα προς τα εμπρός στην ενέργεια από υδρογόνο, οι προγραμματισμένες διασυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας Euro-Asia και Euro-Africa, η κατασκευή των νέων εγκαταστάσεων LNG και οι έρευνες φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο, θα αποτελέσουν σημαντικούς παράγοντες για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας τα επόμενα χρόνια».
Έβδομος άξονας είναι ο Μηχανισμός Συνεργασίας της Ανατολικής Μεσογείου. «Η Ελλάδα πιστεύει ακράδαντα στη συνεργασία. Και ο μηχανισμός μας για την Ανατολική Μεσόγειο με την Κύπρο και το Ισραήλ είναι ένα πολύ δυναμικό και ταχέως εξελισσόμενο τριμερές σχήμα, που θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως πρότυπο για μηχανισμούς περιφερειακής συνεργασίας. Αλλά θα ήθελα να δω αυτόν τον περιφερειακό μηχανισμό να επεκτείνεται και να επεκτείνει τη συνεργασία και με άλλες χώρες της περιοχής. Χώρες όπως η Αίγυπτος με μεγάλες δυνατότητες ειδικά στην ηλιακή ενέργεια. Χώρες όπως η Λιβύη και ο Λίβανος, μόλις σταθεροποιηθούν, αλλά ακόμα και με την Τουρκία. Πρέπει να δούμε τη ‘μεγάλη εικόνα’, και αυτό σημαίνει ότι οφείλουμε να λειτουργούμε χωρίς αποκλεισμούς, αλλά με μία θεμελιώδη προϋπόθεση: Κάθε χώρα που θα θέλει να ενταχθεί στον Μηχανισμό Συνεργασίας της Ανατολικής Μεσογείου θα πρέπει να αποδεχθεί ένα συγκεκριμένο πλαίσιο με προκαθορισμένο αυστηρό σύνολο κανόνων που θα ρυθμίζουν τις σχέσεις μεταξύ των χωρών και θα επιλύουν τυχόν διαφορές μεταξύ τους στη βάση του διεθνούς δικαίου», υπογράμμισε ο Περιφερειάρχης.
Ο όγδοος άξονας στον οποίο αναφέρθηκε ο κ. Τζιτζικώστας είναι της σχέσης Ελλάδας – ΗΠΑ. «Έχοντας ζήσει και σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο Georgetown στην Ουάσιγκτον, γνωρίζω τη νοοτροπία και το πρωτοποριακό πνεύμα αυτής της μεγάλης χώρας. Μια χώρα που έχει δεσμευτεί να οδηγήσει τον κόσμο μπροστά. Και πιστεύω ακράδαντα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ζωτικά συμφέροντα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό οι ΗΠΑ να παραμείνουν δεσμευμένες και να συνεργαστούν με εταίρους με τους οποίους μοιράζονται, όχι μόνο κοινές στρατηγικές προτεραιότητες, αλλά και Ιστορία και αξίες. Τους τελευταίους δύο αιώνες, η Ελλάδα και οι ΗΠΑ ήταν πάντα στη σωστή πλευρά της Ιστορίας. Πολεμήσαμε δίπλα-δίπλα στους παγκόσμιους πολέμους για να υπερασπιστούμε την ελευθερία και τη δημοκρατία. Είμαστε αξιόπιστοι και αναντικατάστατοι σύμμαχοι. Και σήμερα, οι δεσμοί μας είναι ισχυρότεροι από ποτέ. Γι' αυτό πιστεύω στη στενή συνεργασία μας στην Ανατολική Μεσόγειο. Στους τομείς της ενέργειας, της κυβερνοασφάλειας, της ασφάλειας στη θάλασσα, του κλίματος, της πολιτικής προστασίας, της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, της έρευνας, της καινοτομίας και της ψηφιακής τεχνολογίας. Διότι μαζί μπορούμε να εδραιώσουμε περαιτέρω τους διατλαντικούς δεσμούς, μπορούμε να ενισχύσουμε την ενεργειακή ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή, μπορούμε να παράσχουμε μια πλατφόρμα στενότερης συνεργασίας με άλλους παράγοντες και μπορούμε να οικοδομήσουμε όχι μόνο μια νέα Ανατολική Μεσόγειο, αλλά μια βιώσιμη Ανατολική Μεσόγειο σταθερότητας, ασφάλειας, ανάπτυξης και ειρήνης. Προς όφελος της ευρύτερης περιοχής. Για το καλό των λαών», σημείωσε ο κ. Τζιτζικώστας.
Στο περιθώριο του συνεδρίου ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας είχε διαδοχικές συναντήσεις με τον Γερουσιαστή και Πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ Robert Menendez και τον Υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιο για θέματα Ενεργειακών Πόρων Geoffrey Pyatt, με τους οποίους συζήτησε θέματα της αρμοδιότητάς τους, την κατάσταση στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, το ρόλο που καλείται να διαδραματίσει η Βόρεια Ελλάδα ως ενεργειακός κόμβος με τα νέα δίκτυα που λειτουργούν και κατασκευάζονται, τις επενδυτικές προοπτικές της Κεντρικής Μακεδονίας, καθώς και ζητήματα της ελληνικής ομογένειας.
Κατά την επίσημη επίσκεψή του στη Νέα Υόρκη, ο κ. Τζιτζικώστας είχε επίσης συναντήσεις με ξένους επενδυτές, επικεφαλής επενδυτικών ομίλων, στους οποίους παρουσίασε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Κεντρικής Μακεδονίας, καθώς και με οργανώσεις της ελληνικής ομογένειας των ΗΠΑ.
